Wednesday, November 28, 2007

Ένα δίπολο των ημερών μας: Ρεάλπολιτικ- Λαϊκισμός

Ένα δίπολο, το οποίο δεσπόζει σε όλη τη διάρκεια του δημοσίου βίου των Νεοελλλήνων ως ελευθέρου έθνους είναι η πολιτεία των (αιρετών αλλά και των κάθε λογής) αρχόντων του. Φαινόμενο που, επιγραμματικά, περιγράφεται από το ζεύγος των δυο αντίθετων σημασιολογικών κατηγοριών: “Ρεάλπολιτίκ” – “Λαϊκισμός”.Μια αντικειμενική αντίθεση, την οποία (πρώτος, από όσα γνωρίζω) επεσήμανε ο Βίσμαρκ, στον οποίο αποδίδεται και η πατρότητα του όρου “Realpolitik”.
Με την απόφανσή του ότι « H πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού « ( η οποία, έκτοτε, παρέμεινε παροιμιώδης) συνοψίζει ο “σιδηρούς καγκελλαριος”, που επί μια εισκοσαετία (18701-1890) κυβέρνησε το Β΄Γερμανικό Ράϊχ, μια θεμελιώδη ιστορική εμπειρία των Nεότερων Xρόνων. Ότι δηλαδή η αποτελεσματικότητα της πολιτικής εξαντλεί τα όριά της εκεί ακριβώς όπου επικρατεί η συλλογική αυτενέργεια, ο αυθορμητισμός που εκπηγάζει από τη μάζα των αρχομένων, από τον «λαό». H σύγκρουση της «Λογικής» των πολιτικών αρχόντων με τον «Aυθορμητισμό» που εκπηγάζει από την ανώνυμη μάζα των αρχομένων, από το «λαό», αποτελεί την κορυφαία έκφραση της αντικειμενικής αντίθεσης ανάμεσα στις δυο αυτές ιστορικές κατηγορίες.
Mιας αντίθεσης, η οποία προβάλλει από την πολιτική πράξη, την πιο πρόσφατη ιστορική εμπειρία του 20ου αιώνα, όταν οι πολιτικοί ηγέτες των δυο συστημάτων διακυβέρνησης, που πρόδωσαν τελικά, υποδούλωσαν και μακέλεψαν εκατομμύρια από την ανώνυμη μάζα του «λαού», ανύψωσαν τον λαϊκό αυθορμητισμό σε κεντρικό σημείο αναφοράς του ιδεολογικού τους οικοδομήματος. O λόγος βέβαια, από τη μια πλευρά, για τον Φασισμό, οι ιδεολογικές καταβολές του οποίου ξεκινούν από τη «θεωρητική» τεκμηρίωση συνταγματολόγων (όπως ο C. Schmid στην Γερμανία του Mεσοπολέμου) ότι η «λαϊκή βούληση» («Volkswille») και ο «αυθορμητισμός» («Spontaneität») βρίσκουν την απόλυτη έκφρασή τους στην προσωπικότητα και στις ενέργειες του «Φύρερ».
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα πολιτικού ρεαλισμού, της Ρεάλπολιτικ, προβάλλει, από την άλλη πλευρά, η πολιτεία του ηγέτη της Οκτωβριανής επανάστασης. Μια κεντρική θέση κατέχει το φαινόμενο του αυθορμητισμού που χαρακτηρίζει τις λαϊκές μάζες στη σύλληψη και στη θεωρητική τεκμηρίωση του B.I.Λένιν, ο οποίος με την πολιτική μπροσούρα « Tι πρέπει να γίνει; « ( « Cto delat’?’» ) θα προβάλλει για πρώτη φορά τις ιδέες του (τον Φεβρουάριο του 1902) για ένα κόμμα των προλεταρίων με τους «επαγγελματίες επαναστάτες», που θα καθοδηγήσουν τις μάζες και θα διοχετεύσουν τον αυθορμητισμό τους, ώστε να εκπληρωθεί ο τελικός σκοπός της επανάστασης. Θεωρητικά προανακρούσματα, που ξεκινούν από τον πολιτικό ρεαλισμό του Λένιν, για να καταλήξουν στην τραγική πραγματικότητα των σοβιετικών ημερών, με τη νομενκλατούρα που θα καταδυναστεύσει επί επτά δεκαετίες ένα μεγάλο μέρος από τους λαούς της Eυρώπης.
Το δίπολο “Λαϊκισμός” versus “Ρεάλπολιτίκ” βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο της επικαιρότητας στις μέρες μας. Με αφορμή τις συνομιλίες για την ονομασία του γειτονικού μας κράτους, κινείται και πάλι δραστήρια ο κατέξοχήν πολιτικός φορέας του λαϊκισμού. ΄Ενας, χάρη στην αβελτηρία των πολιτικών μας αρχόντων, θεσμικός πλέον παράγοντας του κοινοβουλευτικού μας συστήματος, ένα κόμμα, ο αρχηγός του οποίου γνωρίζει πράγματι άριστα να καττευθύνει και να εκφράζει τον αυθορμητισμό που εκπηγάζει από τη μάζα των αρχομένων, από το “λαό”.. Δραστηριότητα, η οποία βαδίζει μαζί του “χέρι-χέρι”, εδώ στη Μακεδονία, με έναν ά-τυπο παράγοντα, ο οποίος λειτουργεί έξω από τη σφαίρα της συνταγματικά κατοχυρωμένης πολιτικής λειτουργίας. Ο λόγος βέβαια για κάποιους υψηλούς ιεράρχες που μας προτρέπουν από άμβωνος να διεκδικήσουμε ακόμη και εδάφη που βρίσκονται έξω από τα όρια της επικράτειάς μας.
Στην απέναντι όχθη βρίσκονται οι εκπρόσωποι της Ρεάλπολιτίκ, τις επιδιώξεις των οποίων συνόψισε με περισσή επάρκεια ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος προχθές τόνισε δημόσια μεταξύ άλλων πως η Αθήνα πρόκειται να παρέμβει και να εμποδίσει την εισδοχή της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, αλλά και στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, αν τα Σκόπια δεν σεβαστούν τη Συμφωνία ης Αχρίδας, η οποία κατοχυρώνει τα δικαιώματα της αλβανικής μειονότητας στη γειτονική μας Δημοκρατία.
Μια πολιτική στάση που ( επιτέλους!) εναρμονίζεται και με τη στάση των δυτικών μας εταίρων και η οποία αποτελεί, κατά την ταπεινή μου γνώμη, τη μοναδική οδό για να βγούμε από το αδιέξοδο του “Σκοπιανού" .

1 comment:

ange-ta said...

πολιτιστική διπλωματία....
μακάρι να την είχαμε. Μας λείπει η ευγένεια, καταρχήν, για να έχουμε και πολιτιστική διπλωματία.

Την καληνύχτα μου και καλή βδομάδα απο αύριο