Wednesday, June 23, 2010

Τα δυο πρόσωπα του Ιανού

Σε όσους από τους συνέλληνες, ( σαστισμένους από την ομοβροντία των μέτρων «δημοσιονομικής εξομάλυνσης» που ήδη εφαρμόζουν οι αιρετοί τους άρχοντες) επιτρέψουν οι ζοφερές συνθήκες να ορθώσουν κάπως την κεφαλή τους, θα αντικρίσουν, στην τρέχουσα πραγματικότητα που τους περιβάλλει, τη διπλή όψη του ρωμαϊκού θεού Ιανού: η Παγκοσμιοποίηση, όπως αυτή εμφανίζεται στις μέρες μας με τη δημοσιονομική κρίση που επικρατεί στις κοινωνίες του ύστερου καπιταλισμού στη Δύση, θα προβάλει με τη μια όψη, ενώ θα αντανακλάται από τη δεύτερη η παραδοσιακή, η πατροπαράδοτη δημόσια διαφθορά που σταθερά ξεχωρίζει τον κόσμο της καθ’ημάς Ανατολής από την Εσπερία.
Σε ό,τι αφορά στην πρώτη διάσταση της τρέχουσας πραγματικότητας οφείλει κανείς να παραδεχθεί ότι διεκδικούμε οι Νεοέλληνες μια παγκόσμια πρωτιά ανάμεσα στις κοινωνίες, όπου έχουν επικροτήσει οι συνθήκες του ύστερου καπιταλισμού. Παραμένοντας πιστοί στο σύστημα οι δικοί μας αιρετοί άρχοντες , προσφεύγουν σε μέτρα εγγενή προς τη λογική του, χωρίς καν να διανοηθούν να διαταράξουν, έστω και κατ’ ελάχιστο, το μηχανισμό του. Το μεγάλο κεφάλαιο (ιδιαίτερα το τραπεζικό αλλά και η χρηματιστηριακή σπέκουλα) παραμένει ασύδοτο και ελεύθερο να συσσωρεύει, το κέρδος από τη δραστηριότητά του, ενώ με τα μέτρα «δημοσιονομικής εξομάλυνσης» πλήττεται το κατ’εξοχήν μέρος που παράγει το υπερπροϊόν στην Οικονομία, οι εργαζόμενοι. Πάγωμα μισθών για τους ασθενέστερους αλλά., κυρίως, αφαίμαξη των αποδοχών της μεσαίας τάξης (τουλάχιστον 8.000 ευρώ , για παράδειγμα, για τους συνταξιούχους καθηγητές Α.Ε.Ι), ριζική αναθεώρηση επί τα χείρω του συνταξιοδοτικού συστήματος, χαλάρωση των μέτρων που προστατεύουν τον εργαζόμενο από την αυθαιρεσία του κεφαλαιούχου εργοδότη έχουν ήδη σπεύσει να θεσμοθετήσουν οι αιρετοί μας άρχοντες , διεκδικώντας, αν μη τι άλλο, τη φήμη των ρηξικέλευθων πρωτοπόρων στην παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία. Μέτρα, στα οποία, όπως βλέπουμε, προσφεύγουν στις μέρες μας ακόμα και χώρες με πιο ανεπτυγμένη οικονομία, όπως η Ισπανία, η Γερμανία, η Αγγλία αλλά και η Ιαπωνία.
Μέσα όμως στη γενική αυτή τάση της παγκοσμιοποίησης ξεχωρίζει η δική μας, η ελληνική διαφορά. Διότι, σε αντίθεση με τις δυτικές κοινωνίες (ιδιαίτερα με την Ιαπωνία) που συγκροτούνται από λαούς που, όπως δείχνουν τα πράγματα, επιδεικνύουν ένα είδος συλλογικής πειθαρχίας, στη μοκροελλαδική μας κοινωνία , η δυσθυμία του υπηκόου απέναντι στα μέτρα των ιθυνόντων αποδεικνύεται ότι έχει διαστάσεις δυσθεώρητες. Μια συλλογική αντίδραση των υπηκόων που την υποθάλπει η δραστηριότητα μιας πολιτικής παράταξης με ευάριθμους μεν οπαδούς, η οποία ωστόσο διακατέχεται από μιαν άκαιρη και αναχρονιστική ψευδο-επαναστατική ιδεολογία.
Το έτερο πρόσωπο του Ιανού που προβάλλει στις μέρες μας είναι η διαχρονική ιδιαιτερότητα που ενδημεί στο χώρο της καθ’ημάς Ανατολής. Είναι η δημόσια διαφθορά που, ανέκαθεν, ανθούσε στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλιάς από τη σύστασή της ως κράτος. Είναι η λεγόμενη « διαφθορά της καθημερινότητας», η «μικρή διαφθορά» (petty corruption) , όπως αυτή αποκαλύπτεται, για παράδειγμα, με τις εγκληματικές οικονομικές ταχυδακτυλουργίες ευάριθμων ταγών της υγείας στα δημόσια νοσοκομεία. Είναι όμως και η διαφθορά των κατά καιρούς αιρετών μας αρχόντων που σήμερα εμφανίζονται ακόμη δημηγορώντας δημόσια , χωρίς σύνεσιν, χωρίς αιδώ ....
Οι δυο όψεις του Ιανού, που προβάλλουν στην τρέχουσα μικροελλαδική μας καθημερινότητα .

Wednesday, June 9, 2010

Μηδίσαντες και γραικύλοι - Eνα διαχρονικό φαινόμενο

Μέσα στη γενικότερη κατάθλιψη που κυριαρχεί σήμερα και ενάντια στην καθημερινά διογκούμενη τάση αυτο-απαξίωσης που μας χαρακτηρίζει ως κοινωνικό σύνολο, ας επιχειρήσουμε στο σημείωμα αυτό ( σε μια προσπάθεια να υπερβούμε την γενικότερη κατάθλιψη και τη συλλογική μεμψιμοιρία που προσδιορίζουν την ιδιαιτερότητα των καιρών μας) μια σύντομη αναδρομή σε μια αντικειμενική διάσταση που χαρακτηρίζει διαχρονικά τη Ρωμιοσύνη: τη μακρά ιστορική μας διαδρομή, η οποία αποκαλύπτει και την αδιάλειπτη συνέχεια του Ελληνισμού ως ιστορικής κατηγορίας.
Η μακρά μας ιστορία λοιπόν, αποκαλύπτεται, αν θελήσουμε να την προσεγγίσουμε με νηφάλια διάθεση, ως ένα θλιβερό προνόμιο που διαθέτουμε ως έθνος. Διότι οι ιστορικές μας δέλτοι δεν περιλαμβάνουν μόνο σελίδες δόξης λαμπρές , αλλά διδάσκουν ότι μια βασική συνιστώσα της εθνικής μας ιδιοσυστασίας είναι εκείνη που, σε στιγμές κρίσης και παρακμής της ιστορικής μας περιπέτειας, ρίχνουν τη βαριά σκιά τους και μας καθιστούν κάθε άλλο παρά υπερήφανους. Είναι οι χρονικές στιγμές εκείνες που κάποιοι από τους κατά καιρούς άρχοντες θα προκρίνουν , σε καιρούς υπαρξιακής κρίσης του γένους, να υπηρετήσουν το ίδιον οικονομικό συμφέρον, προσχωρώντας, έναντι οικονομικού ανταλλάγματος, στο στρατόπεδο του εχθρού αντί να ταχθούν αλληλέγγυοι στο πλευρό του δοκιμαζόμενου κοινωνικού συνόλου.
Κοινά είναι τα τυπολογικά χαρακτηριστικά των κατά καιρούς εξoμ0τών του γένους, ενώ η ονομασία τους , κατά τις χρονικές περιστάσεις, ποικίλλει: είναι οι μηδίσαντες εκείνοι ΄Ιωνες σατραπίσκοι που, προτιμώντας τα υλικά αγαθά, τάχθηκαν στο πλευρό του Πέρση εισβολέα, είναι οι γραικύλοι (graeculi κατά τον περιφρονητικό χαρακτηρισμό του Κικέρωνα) που θα προσφέρουν τις καλές τους υπηρεσίες στο Ρωμαίο κατακτητή, οι κοτζαμπάσηδες της Τουρκοκρατίας και κάποιοι Φαναριώτες , υποχείρια της Υψηλής Πύλης, οι μαυραγορίτες, τέλος, και οι συνεργάτες του Γερμανού κατακτητή, οι οποίοι θα αποτελέσουν τον πυρήνα της μετεμφυλιακής Δεξιάς...
Θα παραμείνουν άραγε και οι μηδίσαντες των ημερών μας, όπως και οι παλαιότεροι της συνομοταξίας τους, ατιμώρητοι και θα εξακολουθήσουν να προκαλούν- χωρίς σύνεσιν, χωρίς αιδώ- το κοινό αίσθημα υπό την προστασία του νομικού εφευρήματος της παραγραφής που επινόησαν οι δυο μεγάλες κοινοβουλευτικές παρατάξεις; Θα εξακολουθήσουν άραγε να απολαμβάνουν τα υλικά αγαθά που απέκτησαν, με τα ποικίλης μορφής off shore αλισβερίσια παρέχοντας τις καλές τους υπηρεσίες σε ξένους οικονομικούς κολοσσούς, πολεμικές βιομηχανίες, οι οποίες είναι κυριολεκτικά οι θανάσιμοι εχθροί του κοινωνικού μας συνόλου σήμερα , διότι απομυζούν το εθνικό μας υπερπροϊόν, το υστέρημα του «κοινού» συνέλληνα με τα οπλικά συστήματα που μας παρέχουν;
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα αποκαλύπτεται στα μάτια του «κοινού» συνέλληνα το μέγεθος της διαφθοράς που, όσο περνούν οι ώρες, διογκώνεται. Οι αποκαλύψεις των τελευτών ημερών (όσες τουλάχιστον ξεφύγουν από τον έλεγχο του διεφθαρμένου συστήματος της κομματοκρατίας) δείχνουν ότι , πέρα από την «μικρή διαφθορά» (petty corruption) φαινόμενο καθημερινό, απέναντι στο οποίο είχε ήδη αναπτύξει ένα είδος μιθριδατισμού η μικροελλαδική κοινωνία είχε αναπτυχθεί το καρκίνωμα της διαφθοράς των αιρετών μας αρχόντων. Οι μέρες που έρχονται θα αποκαλύψουν ότι το «λάδωμα» του κατώτερου γραφειοκράτη, το πατροπαράδοτο «μπαξίσι» για τον έφορο ή τον υπάλληλο της Πολεοδομίας ή το «φακελάκι» για το γιατρό (όρος τεχνικός που έχει ήδη περάσει ως δάνειο στη γλωσσική χρήση των κοινοτικών μας εταίρων) δεν αποτελούσαν μέχρι τώρα παρά ανώδυνες παρενέργειες του μικροελλαδικού μας συστήματος.
Ποιες διαστάσεις θα λάβει τότε η δυσθυμία του «καθημερινού» υπηκόου;