Wednesday, November 26, 2008

Zeitgeist: Το πνεύμα των καιρών

Συνηθίζουν, όσοι επιχειρούν κάποια αναδρομή στο παρελθόν, να αναφέρονται σε μια περίοδο, χαρακτηρίζοντας την (συνήθως μονολεκτικά) ανάλογα με το κυρίαρχο πνεύμα, το Zeitgeist, που τις διακρίνει. ΄Οταν, για παράδειγμα, αναφερόμαστε στην πρόσφατη ιστορική μας περιπέτεια μιλούμε για την «περίοδο του ρετσινόλαδου»(τα ύστερα χρόνια της δεκαετίας του ’30), τα «πέτρινα χρόνια» χρόνια του ’50, τα χρόνια της αντιπαροχής αλλά και της βίας και νοθείας του εκλογικού συστήματος (δεκαετία του ’60) κ.ο.κ.
Με ποιούς επιθετικούς προσδιορισμούς θα επικρατήσει άραγε να αναφέρονται στην τρέχουσα περίοδο τού Νέο-καραμανλισμού που διανύουμε εκείνοι που θα μας ακολουθήσουν χρονικά; Αν και είναι ακόμα άδηλο πότε ακριβώς θα «κλείσει» η περίοδος αυτή, με την μοιραία αποχώρηση του πρωταγωνιστή από το παλκοσένικο, τείνουν ήδη να καθιερωθούν κάποιες εναλλακτικές επικεφαλίδες. Θα έχει ‘ισως σημειώσει ο αναγνώστης ότι, κατά την τελευταία πενταετία, ιδιαίτερα συχνή στο δημόσιο λόγο μας ήταν η χρήση του όρου «λαμόγιο». Τεχνικού όρου από το λεξιλόγιο της καθομιλουμένης αργκό με άδηλο έτυμο αλλά ένα σαφές σημασιολογικό περιεχόμενο. Κατά την τρέχουσα περίοδο του Νεο-καραμανλισμού είχαμε μάλιστα την ευκαιρία να διαπιστώσουμε ότι ο όρος παρουσιάζει και παραλλαγές, ανάλογα με το πεδίο δρ’ασης του εκάστοτε «λαμόγιου». ΄Ετσι από τον φτωχο-διάβολο της πρώιμης Νεο-καραμανλικής περιόδου που ανέπτυξε τη δραστηριότητά του μέσα από το περιβάλλον του υπουργού των Εσωτερικών, φτάσαμε να θαυμάζουμε την πολυσχιδή δράση των «κουμπάρων» με τα ομόλογα, για να έλθουμε στις μέρες μας στον απόλυτο κολοφώνα της «λαμογιάς» με τους δυο αξεπέραστους ρασοφορους μαϊστορες.
Εγγeνές λοιπόν, όπως αποδεικνύεται από τη θλιβερή πραγματικότητα, του Νεο-καραμανλικού συστήματος το φαινόμενο και δεν χωρεί αμφιβολία ότι, ανάμεσα στους έντιμούς αγωνιστές της, όπως αυτοαποκαλείται , φιλελεύθερης παράταξης υπήρχαν μεγάλα και μικρά λαμόγια, τα οποία περίμεναν με το μαχαίρι στο στόμα, την επιτυχία στο ρεσάλτο για την Εξουσία.
Η υπόθεση Βατοπεδίου καθιστά όμως φανερή μια περαιτέρω διάσταση του Νεο-καραμανλικού συστήματος, μπροστά στην οποία τα τερτίπια των διάφορων «κουμπάρων» και λαμόγιων μοιάζουν φάρσες μιας οπερέτας. Πρόκειται για το κλίμα εκείνο το οποίο εξέθρεψε και ευνόησε τελικά να εμφανιστούν μέσα στην θαλπωρή της εξουσίας δυο φαινόμενα ανάλογα. Δυο βίους παράλληλους μας θυμίζει η πολιτεία, αλλά και η ιδεολογική νομιμοποίηση των δυο μορφών οι οποίες , οριστικά και τελεσίδικα, θα καταχωριστούν στις δέλτους της ιστορίας μας ως «τέκνα της Νεο-καραμανλικής εποχής».
Το γνωστό δίπολο «Πατρίς –Θρησκεία» που κοσμεί τον θυρεό του οικοδομήματος της αγέραστης Δεξιάς είναι και εκείνο που επικαλούνται ως ιδεολογική τους νομιμοποίηση οι δυο πρωταγωνιστές της εποχής μας . Ο φιλόλογος Ζαχόπουλος, ο οποίος κυριολεκτικά βιώνει το πνεύμα της Μεγάλης Ιδέας και ο οποίος, ως παντοδύναμος αυλικός θα αναπτύξει ολη τη δραστηριότητα εκείνην, η οποία, τελικά θα μείνει ατιμώρητη, δίπλα στον υποκριτή καλόγερο Εφραίμ, τον οποίο ένα master mind του καθεστωτικού Νεο-καραμανλικού συστήματος ανέδειξε σε ύψη που είναι, όπως φαίνεται, απλησίαστα από τα θεσμικά όργανα της κοινοβουλευτικής μας δημοκρατίας.
Εγγενή φαινόμενα του Νεο-καραμανλικού συστήματος αποτελούν οι παράλληλοι βίοι και η πολιτεία των δυο αυτών μορφών που κατόρθωσαν τελικά να μας πείσουν ότι οι βρυκόλακες αποτελούν μια πραγματικότητα που αναδύεται στην επιφάνεια, κάθε φορά που οι συνθήκες το επιτρέπουν.

Wednesday, November 12, 2008

Η “Δημοκρατία των αναλφαβήτων”

Scripta manent…. Τα όσα έχει κανείς γράψει στο παρελθόν παραμένουν εσαεί, μάρτυρες αψευδείς του ευμετάβλητου του φρονήματος ή της ιδεολογικής του ασυνέπειας. Σε ελάχιστες περιπτώσεις όμως τα παλαιότερα γραπτά μας αποκτούν , λόγω της τρέχουσας συγκυρίας, μια διάσταση επίκαιρη και διαχρονική. Αναρωτιόμουν, για παραδειγμα , σε τούτην εδώ τη στήλη (στις 22.1.1998): « …H κοσμοκράτειρα Pώμη κατέρρευσε τελικά από εσωτερικές αιτίες, όταν τα "βαρβαρικά" γερμανικά φύλα επέβαλαν εκεί τη δική τους τάξη, τις leges barbarorum. Σήμερα, επέτειο της δολοφονίας του M.-Λ. Kιγκ, η πρωτεύουσα του "πλανητάρχη" είναι μια πόλη με νέγρο δήμαρχο. Πόσο νερό θα κυλίσει άραγε ακόμα στην κοίτη του ποταμου Potomack που τη διασχίζει, μέχρι να ορκιστεί εκεί ο πρώτος νέγρος πρόεδρος των H.Π.A.;” Ερώτημα, το οποίο θα βρεί την απάντησή του σήμερα , μια δεκαεία αργότερα.
Η αλλαγή αυτή στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα της Υπερατλαντικής κοσμοκράτειρας οφείλεται στην αλλαγή της εκλογικής συμπεριφοράς (“Change we can” ήταν το κεντρικό σύνθημα του Μπαράκ Ομπάμα) του ίδιου ακριβώς συλλογικού σώματος, των ψηφοφόρων στις Η.Π.Α., για το οποίο έγραφε ο Robert Jungk, ο πνευματικός πατέρας της Mελλοντολογίας (Futurism) και επίτιμος πρόεδρος του Institute for Social Inventions του Λονδίνου: " Bιώνουμε υπό το καθεστώς μιας, όπως θα την ονόμαζα, Δημοκρατίας των Aναλφαβήτων. Για τους περισσότερους από τους συνανθρώπους μας είναι αρκετό να βάλουν απλώς έναν σταυρό στο ψηφοδέλτιό τους: αλλά αυτή ακριβώς είναι η συμπεριφορά των αναλφαβήτων “ ( "Tomorrow is already here", NewYork 1954).
Αυτή η "Δημοκρατία των Aναλφαβήτων" , ήταν εκείνη που ανέδειξε πριν από μια δεκαετία έναν Πρόεδρο, τα πνευματικά ενδιαφέροντα και η ψυχοσύνθεση του οποίου θα ταίριαζαν μάλλον για το αξίωμα του Ύπατου Mύστη στην ιεραρχική οργάνωση του γνωστού λευκοντυμένου τάγματος των κουκουλοφόρων στην ιδιαίτερή του πατρίδα, το Tέξας. Τα στατιστικά δεδομένα των ψηφοφόρων του Μπ. Ομπάμα δείχνουν ότι η πλειονότητα των ψηφοφόρων του απαρτίζεται από άτομα που ανήκουν στο ίδιο πολιτιστικό επίπεδο. Εκείνο, το οποίο, χρόνο με το χρόνο, επανέρχεται στο πολιτιστικό στάδιο του προφορικού πολιτισμού.
Tα στατιστικά στοιχεία το επιβεβαιώνουν: ο αναλφαβητισμός αυξάνεται στις H.Π.A. Mια μελέτη που παρουσίασε το 1993 η Yπηρεσία Tεχνολογικής Aξιολόγησης (Office of Technology Assessment), που ανήκει στο Kογκρέσσο των H.Π.A., καταλήγει στο συμπέρασμα πως " …ένας μεγάλος αριθμός ενηλίκων είναι απαραίτητο να βελτιώσει το επίπεδο της εγγραμματοσύνης του. H Yπηρεσία μας θεωρεί ότι τουλάχιστον 35 εκατομμύρια ενήλικες συναντούν δυσκολίες στην αντιμετώπιση ακόμη και των στόχων εκείνων που απαιτούν ένα μεσαίο επίπεδο εγγραμματοσύνης.…"
Tο Σεπτέμβριο του 1993, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσίευσε το Yπουργείο Παιδείας των H.Π.A. (U.S. Department of Education), τα στατιστικά στοιχεία για το επίπεδο εγγραμματοσύνης στη χώρα αυτή ήταν τα ακόλουθα: ένα ποσοστο περ. 24% ( 40-44 εκατομ. ενήλικες) χαρακτηρίζονται ως "λειτουργικά αναλφάβητοι" ("functionally illiterate"). Άτομα, δηλαδή, που δεν είναι σε θέση να χειριστούν το γραπτο και προφορικό λόγο καθώς και τα στοιχειώδη μαθηματικά στην καθημερινή τους ζωή. Ένας λειτουργικά αναλφάβητος ενήλικας, για παράδειγμα, δεν μπορεί να συμπληρώσει μια αίτηση πρόσληψης, να ακολουθήσει γραπτές οδηγίες ή, ακόμα, να διαβάσει μια εφημερίδα.
Στο δεύτερο χαμηλότερο επίπεδο εγγραμματοσύνης κατατάσσεται από την ίδια μελέτη ένα ποσοστό 25% - 28% (50 εκατομ. ενήλικες) του πληθυσμού των H.Π.A. Στην ομάδα αυτήν ανήκουν άτομα, των οποίων "οι δεξιότητες παρυσιάζονται ως πιο αυξημένες, σε σύγκριση με εκείνες των λειτουργικά αναλφάβητων ατόμων, εξακολουθούν ωστόσο να είναι αρκετά περιορισμένες".
Tις συνέπειες του αναλφαβητισμού που επικρατεί στην κοινωνία των H.Π.A. επιτείνει ακόμα περισσότερο μια ιδιαιτερότητα που χαρακτηρίζει τη σύγχρονή μας αυτήν αυτοκρατορία της Bαβυλώνος. Στατιστικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι στη χώρα αυτήν ζουν 14 εκατομμύρια άτομα άνω των πέντε ετών, τα οποία γνωρίζουν έλάχιστα ή διόλου αγγλικά.
Στατιστικά δεδομένα, τα οποία, όταν καταλαγιάσει ο ενθουσιασμός από την εκλογική νίκη, θα επηρεάσουν ασφαλώς την εξέλιξη των πραγμάτων στην κοινωνία της Υπερατλαντικής κοσμοκράτειρας