Wednesday, March 4, 2009

Αλληλεγγύη –Συναίνεση: τα ζητούμενα των ημερών

Το ζωντανό αλλά σύντομο συναπάντημα με έναν αυθεντικά σοφό άνδρα που μου έτυχε εδώ στη γενέτειρα Θεσσαλονίκη, ήταν για μένα συνάμα και ένα μάθημα που χαράχτηκε έντονα στο μνημονικό μου υλικό. Αναρωτιόταν λοιπόν τότε , στο διάλειμμα ενός συμποσίου, ο πρέσβης ε.τ. Βύρων Θεοδωρόπουλος: « Γιατί άραγε στη νεοελληνική γλώσσα δεν υφίσταται η σημασιολογική διαφορά που ξεχωρίζει, σε όλες τις δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες, τις έννοιες politician και statesman τη μια από την άλλη; «
Πράγματι, στις τρείς δεκαετίες που έχουν από τότε περάσει, μου δόθηκε πολλές φορές η ευκαιρία να διαπιστώσω πόσο εύστοχη ήταν η παρατήρηση του έμπειρου διπλωμάτη. Διότι, αν αναλογισθεί κανείς ότι το όργανο επικοινωνίας, η γλώσσα, αντικατοπτρίζει αντικειμενικά τις συνθήκες που επικρατούν σε ένα δεδομένο σύνολο χρηστών του οργάνου αυτού, τότε θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η κοινωνική κατηγορία που εκφράζεται με τον όρο «Statesman» ( Homme d’etat – Staatsmann στα γαλλικά ή γερμανικά αντίστοιχα) στην κοινωνία της Εσπερίας είναι άγνωστη στη δική μας, τη νεοελληνική γλωσσική και κοινωνική πραγματικότητα. ΄Ετσι, άν κάποια στιγμή παραστεί ανάγκη να σημάνουμε γλωσσικά την κατηγορία αυτήν, προσφεύγουμε σε ένα υποκατάστατο, διακρίνοντας τον Πολιτικό με ένα Πι κεφαλαίο....
Στη νεοελληνική γλωσσική χρήση έχει καθιερωθεί, από την άλλη πλευρά, μια σημασιολογική (άρα γλωσσική) κατηγορία που είναι άγνωστη στην κοινωνική πραγματικότητα της Δύσης. Με την πληθωρικότητα που τροφοδοτείται από τη μεσογειακή μας ιδιοσυγκρασία έχουμε, κατά καιρούς στο διάβα της νεοελληνικής ιστορικής μας περιπέτειας, ανυψώσει στο βάθρο του «εθνάρχη» κάποια δημόσια πρόσωπα, τα οποία ωστόσο (χαρακτηριστικό κι’αυτό του νεοελληνικού συλλογικού χαρακτήρα) δεν παρέμειναν στην περίοπτη αυτή θέση για πολύ χρονικό διάστημα. «Εθνάρχες» λοιπόν και ο Ελευθέριος Βενιζέλος αλλά και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, πριν πάρουν το δρόμο της εξορίας για το Παρίσι. «Εθνάρχης» και ο Μακάριος για τους Κύπριους, πριν εκδιωχθεί βίαια από το πραξικόπημα του ’74. «Εθνάρχης» και ο Γ. Παπαδόπουλος για όσον καιρό κρατούσε τα ηνία της ανεκδιήγητής εκείνης «Επανάστασης»...
Ιδιαίτερα αισθητή γίνεται η γλωσσική μας αυτή «ιδιαιτερότητα» σήμερα, ημέρα Πέμπτη 5 Μαρτίου 2009, όταν ο Πρωθυπουργός θα δεχθεί κατά την κοινοβουλευτική τάξη έναν έναν τους αρχηγούς των κομμάτων για διαβουλεύσεις, αναζητώντας την συναίνεση για διέξοδο από την κρίση. Σε ποιόν από τους σημερινούς συνομιλητές του Πρωθυπουργού θα απένειμε ένας ξένος καλοπροαίρετος παρατηρητής των σύγχρονών μας πολιτικών δρώμενων τον χαρακτηρισμό του Statesman; Αλλά θα μπορούσε άραγε ένας αδέκαστος κριτής να απονείμει τον ίδιο χαρακτηρισμό –εύσημο σε έναν δημόσιο άνδρα που ενεργεί πλέον υπό την πίεση των περιστάσεων και έχοντας ως τελικό του στόχο τη βελτίωση των ποσοστών στις δημοσκοπήσεις;
Μια κοσμογονία συντελείται ολόγυρά μας: η Ανατολική Ευρώπη, τα Βαλκάνια, η αχανής Ρωσία συγκλονίζονται, μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού» σοσιαλισμού, από τις συνέπειες της διεθνούς τραπεζικής σπέκουλας. Στη Δύση οι στρατιές των ανέργων πυκνώνουν στους δρόμους, ενω ο πολιτικός κόσμος αναζητά και επιδιώκει λύσεις υπερεθνικές. «Αλληλεγγύη» «Συναίνεση» είναι τα ζητούμενα των ημερών. Δυο έννοιες που, καιρός είναι πια, πρέπει να ενσωματωθούν οργανικά στο δημόσιο λόγο μας.

2 comments:

Β.Bimbo( PR Profil ) said...

"Αλληλεγγύη –Συναίνεση: τα ζητούμενα των ημερών"
Nαι...αλλα μεταξυ ποιων..???
Διοτι καλες ειναι οι πολιτικες/κομματικες αναζητησεις
αλλα ουδεμια σχεση εχουν με τον
πολιτη αλλα και την πραγματικοτητα.
Γι αυτο ειναι καλυτερα ν αφησουμε το σημερινο οικονομικοπολιτικο συστημα να καταρευσει...
εχει μηδενικο κοστος και ειναι
ευεργετικο προς το περιβαλλον..!

TrueLexis said...

Ο Winston Churchill είχε πει:

«A Politician thinks about the next elections - the Statesman thinks about the next generations».

Είναι φανερό ότι στη χώρα μας περισσεύσουν οι πρώτοι και είναι σπάνιο είδος οι δεύτεροι.