Η” δυσθυμία του υπηκόου”-Από την προϊστορία μέχρι σήμερα

« Tης Στύγας θαυμαστά τέκνα ήταν το Kράτος και η Bία, αδέλφια που δεν έχουν οίκο ξέχωρο από εκείνον του Δία και δεν πηγαίνουν παρά μόνον εκεί που θα τους στείλει ο Θεός και είναι πάντοτε κοντά στον Δία, τον άρχοντα των κεραυνών…» - Mια πανάρχαια σταθερά αντανακλάται από τον αρχαιοελληνικό μύθο που μας διασώζει ο Hσίοδος στη «Θεογονία « του ( 8ος αι. π.X.): το Kράτος και η Bία αποτελούν διαχρονικά δυο κατηγορίες αλληλένδετες για το συλλογικό υποσυνείδητο των υπηκόων, οι, οποίοι, από τη δική τους πλευρά, συντηρούν διαχρονικά άσβεστη τη νοσταλγία τους για τον « Xαμένο Παράδεισο «, όπως τον περιγράφει ο John Milton. Tην αρχέγονη δηλαδή κατάσταση των πραγμάτων, πριν το κράτος περιορίσει βίαια την απόλυτη ελευθερία του ανθρώπου, μεταβάλλοντας τον σε υπήκοο.
Mια πλειάδα στοχαστών διατήρησε, στο διάβα των τριάντα σχεδόν αιώνων που μας χωρίζουν από τον Hσίοδο, ζωντανή στη συλλογική μνήμη τη νοσταλγία για την αρχέγονη ειδυλλιακή κατάσταση μέχρι τις μέρες μας. Σήμερα, μετά τους αναρχικούς θεωρητικούς και φιλοσόφους του 18ου και 19ου αιώνα, αποτελεί το κεφάλαιο της Kρατικής Bίας ( State Violence) ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο στην επιστήμη της Πολιτειολογίας, όπου εξετάζονται τα μέτρα καταπίεσης και βίας που εφαρμόζει το (αυταρχικό) κράτος εις βάρος των υπηκόων του.
Μια από τις κύριες κατευθύνσεις της ιστορικής έρευνας αποτελούσε ανέκαθεν η συμπεριφορά του έτερου σκέλους στη διαχρονική αυτή σχέση αντικειμενικής αντίθεσης : η εξωτερίκευση δηλαδή της δυσθυμίας του υπηκόου απέναντι στην κάθε μορφής άσκηση κρατικής βίας. Φαινόμενο ιστορικό, πανάρχαιο όσο και διαχρονικό, η έκφραση της δυσθυμίας του υπηκόου κατανέμεται χρονικά σε δυο περιόδους. Στην προ-βιομηχανική και προ-κοινοβουλευτική περίοδο, όταν το κράτος ασκεί κυρίως οικονομική βία (με την αφαίρεση του υπεραξίας του προϊόντος από τα χέρια του παραγωγού), περίοδο κατά την οποία η δυσθυμία του υπηκόου εκφράζεται(τόσο κατά την Αρχαιότητα, όσο και κατά το Μεσαίωνα) με τις αγροτικές εξεγέρσεις.
Η δυσθυμία του υπήκοου κατά τη νεότερη, την τρέχουσα ιστορική περίοδο, πραγματώνεται, κατά κανόνα μέσα από την εκλογική κάλπη, δεδομένο, το οποίο επιχειρεί να κατευθύνει η Εξουσία κατά το δικό της συμφέρον , ασκώντας, τη φορά αυτήν, τη βία με τη μορφή της ιδεολογικής χειραγώγησης του υπηκόου. Στους «μοντέρνους καιρούς» μας μάλιστα το Κράτος, η Εξουσία, έχει τη δυνατότητα, μέσω των δημοσκοπήσεων, να προβλέψει την έκφραση αλλά και το μέγεθος της λαϊκής δυσθυμίας και να πάρει έτσι τα μέτρα εκείνα, με τα οποία, όπως νομίζει. θα κρατήσει τα πρόβατα των υπηκόων-ψηφοφόρων μέσα στο μαντρί.
Τη δυσθυμία του υπηκόου καταγράφουν και οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις στη χώρα μας. Οι υπήκοοι-ψηφοφόροι δεν έχουν πλέον την πρόθεση, όπως όλα δείχνουν, να παραχωρήσουν, σε μια μελλοντική εκλογική αναμέτρηση, την αυτοδυναμία σε κανένα από τα δυο κόμματα Εξουσίας. Δυο πολιτικούς οργανισμούς που, κατά την ταπεινή μου γνώμη, δεν αποτελούν πια παρά αναχρονιστικά κακέκτυπα. Πράγματι, την ύστερη περίοδο της Φεουδαρχίας θυμίζουν οι διεργασίες που βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη στο εσωτερικό των δυο κομμάτων. Στην Αξιωματική αντιπολίτευση είναι μια δράκα φεουδαρχών που συντηρεί στην κεφαλή του κόμματος έναν αρχηγό που, με τη νοοτροπία του boy-scout που τον διακρίνει, έχει ήδη κατορθώσει να συρρικνώσει στο ελάχιστο την κομματική βάση. Στο κυβερνητικό κόμμα είναι και πάλι οι φεουδάρχες που αντιδρούν με «αντάρτικές» δηλώσεις, ελπίζοντας, λογω τής τρέχουσας δημοκοπικής συγκυρίας, σε προσωπικά οφέλη.
Ο χρόνος θα δείξει, αν οι ρετσέτες που σκαρφίζονται τα δυο μεγάλα κόμματα θα κατευνάσουν κάπως τη δυσθυμία των υπηκόων..