Περί ιστορικού ρεβιζιονισμού

«Και οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία». Λίγα τεκμήρια από το παρελθόν έχουν αποτυπώσει με τόση ενάργεια το πνεύμα του πολυτάραχου 20ού αιώνα, που μόλις αποχαιρετήσαμε, όσο η λέξη «ρεβιζιονισμός», που καθιερώθηκε στη διεθνή γλωσσική χρήση (στα ελληνικά χρησιμοποιείται εναλλακτικά και το, ταυτόσημο, μεταφραστικό δάνειο «αναθεωρητισμός») στις αρχές του αιώνα. Ως τεχνικός όρος αποτελεί το νεολατινικό revisionismus (re-=«ανά-»+ «videre»= «επισκοπώ, θεωρώ») μια, αρνητική συνήθως, κατηγορία, η οποία σημαίνει την προσπάθεια μιας ομάδας ατόμων να παρεκκλίνει από βασικές και κοινά παραδεκτές αρχές, επανεξετάζοντας τα δεδομένα κάτω από ένα δικό της, καινοφανές, πρίσμα.

Παρακάμπτοντας εδώ, λόγω οικονομίας χώρου, την αναφορά στον «κλασικό» ρεβιζιονισμό (που στο ιδιόλεκτο του πολιτικού λόγου χρησιμοποιείται, από τις αρχές του αιώνα, από τους «ορθόδοξους» μαρξιστές για να στιγματίσουν όσους θεωρούν αιρετικούς αναθεωρητιστές) θα παραμείνουμε σε μια σχετικά πρόσφατη παραλλαγή του ρεβιζιονισμού. Ο λόγος λοιπόν εδώ για τον «ακαδημαϊκό» αναθεωρητισμό της Ιστορίας.

Ο πιο προβεβλημένος εκπρόσωπος της «ακαδημαϊκής» παραλλαγής του ρεβιζιονισμού είναι ασφαλώς ο Βρετανός ιστορικός David Irving, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος με αναστολή τον περασμένο Δεκέμβριο από τις φυλακές της Αυστρίας, όπου είχε καταδικαστεί σε επταετή εγκλεισμό, επειδή στα βιβλία του προβάλλει τον ισχυρισμό ότι τόσο το Αουσβιτς όσο και τα άλλα ναζιστικά στρατόπεδα δεν είχαν υπάρξει ποτέ.

Μια άλλη παραλλαγή του «ακαδημαϊκού» ρεβιζιονισμού, που βρίσκεται σε άμεση συνάφεια με το δικό μας ιστορικό παρελθόν, θεραπεύεται ιδιαίτερα στην υπερατλαντική κοσμοκράτειρα. Εκεί, στο πλαίσιο του «πολυπολιτισμικού» μοντέλου, που έχουν ήδη επιβάλει από το 1967 με θεσμικά νομοθετήματα στην εκπαίδευση τα μέχρι τότε λιγότερα ευνοημένα εθνο-κοινωνικά στρώματα, δηλαδή μαύροι, Λατινοαμερικάνοι, Εβραίοι (Bilingual Education Act, to 1967 και National Ethnic Heritage Studies, το 1974), υπάρχουν ήδη πολυάριθμα ΑΕΙ που θεραπεύουν τις «Εθνοφυλετικές Σπουδές» (Ethnic Studies). Μια σύλληψη που έχει πλέον καθιερώσει και θεσμικά τον ιστορικό ρεβιζιονισμό στις ΗΠΑ, αφού είναι εκ προοιμίου αντίθετη προς κάθε τι που θυμίζει τον ευρωκεντρικό «πολιτιστικό ιμπεριαλισμό» και τις αρχαιοελληνικές ρίζες του. Σε αυτό ακριβώς το πνευματικό κλίμα , το οποίο μηχανικά μεταφέρει τον πολυφυλετισμό που χαρακτηρίζει τη σημερινή αμερικανική κοινωνία στο ιστορικό παρελθόν, αναπτύχθηκε και η «σχολή» εκείνη του ρεβιζιονισμού που «ανακάλυψε» τις αφρο-ασιατικές ρίζες του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, με τη «Μαύρη Αθηνά» ως εμβληματική μορφή της.

Αν, όμως, η «Μαύρη Αθηνά» αποτελεί σήμερα το μακρινό απόηχο ενός «ακαδημαϊκού» συρμού του ρεβιζιονισμού που έχει πια κοπάσει, δεν συμβαίνει το ίδιο και με μια νέα παραλλαγή του, η οποία έχει καταστήσει ήδη αισθητή την παρουσία της και εντός των τειχών. Πρόκειται για την repetita lectio, την εκ νέου ανάγνωση, των ιστορικών πηγών που αναφέρονται στην ιστορία των Βαλκανίων και στην οποία μας παροτρύνει το Κέντρο για τη Δημοκρατία και τη Συμφιλίωση στη ΝΑ Ευρώπη (CDRSE). Πρόκειται για μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση (που αντλεί ωστόσο τους πόρους της τόσο από το υπουργείο Εξωτερικών της Αμερικής όσο, κυρίως, και από τον Οργανισμό των ΗΠΑ για τη Διεθνή Ανάπτυξη), πρόεδρος της οποίας είναι ένα υψηλό στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο βοηθός-υφυπουργός Εξωτερικών, πρέσβης Ρίτσαρντ Σίφερ, και γενικός γραμματέας- εισηγητής για το πρόγραμμα της Ιστορίας ο Κώστας Καρράς, γόνος οικογένειας εφοπλιστών από το Λονδίνο.

Εναν «αφοπλισμό της Ιστορίας» προτείνει το Κέντρο αυτό με τα τέσσερα βιβλία-εργασίες για την Ιστορία των Βαλκανίων που έχει ήδη εκδώσει, προωθώντας ένα (νεο)ρεβιζιονιστικό μοντέλο μιας «συναινετικής» θεώρησης του ιστορικού παρελθόντος των βαλκανικών λαών. Ενα σχεδόν ειδυλλιακό ιστορικό παρελθόν, στο οποίο ο Οθωμανός δυνάστης εμφανίζεται ως ο νόμιμος κάτοχος της κεντρικής εξουσίας σε ολόκληρο το χώρο των Βαλκανίων.

Αφήνοντας εδώ κατά μέρος το ερώτημα για το ποιον άραγε ευνοεί η «συναινετική» αυτή θεώρηση της Ιστορίας, θα επισημάνουμε ότι η δραστηριότητα του Κέντρου και, κυρίως, οι συστάσεις του για τον τρόπο θεώρησης του ιστορικού μας παρελθόντος έχουν ήδη καταστήσει και θεσμικά αισθητή την παρουσία τους στο σχολικό εγχειρίδιο της Ιστορίας για την Στ' Δημοτικού, που επιβλήθηκε ως διδακτικό με την έγκριση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και την ανοχή του υπουργείου Εθνικής Παιδείας.

Συνένοχοι και αδαείς, οι Μοιραίοι που «βλάπτουν εξ ίσου την Αποικίαν».


http://malingoudis.blogspot.com/


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 22/02/2007