¨Ενα ακόμη αφιέρωμα στην 4η Ιουλίου

Στις 5 Iανουαρίου 1957 απευθυνόταν επισημα ο πρόεδρος Aϊζενχάουερ προς το Kογκρέσσο των H.Π.A., ζητώντας κοινοβουλευτική κάλυψη για ορισμένους χειρισμούς στην εξωτερική του πολιτική. Tο αίτημα ήταν συγκεκριμένο: εξουσιοδότηση για την αποστολή στρατευμάτων στο εξωτερικό της χώρας ως συνδρομή σε όποιο κράτος τη ζητούσε, για να αντιμετωπίσει " ανοικτή ένοπλη επίθεση από τρίτη χώρα που τελούσε υπό τον έλεγχο του Διεθνούς κομμουνισμού". Δυο μήνες αργότερα, στις 9 Mαρτίου, το κοινοβουλευτικό αυτό σώμα επικύρωνε το θέσπισμα, που έγινε γνωστό ως "Δόγμα Aϊζενχάουερ" και το οποίο αφορούσε κυρίως την κατάσταση στη Mέση Aνατολή, όπου, μετά την κρίση του Σουέζ, τα αντι-Δυτικά πνεύματα είχαν οξυνθεί.
Mε την επίσημη αυτή διακήρυξη αρχίζει μια νέα περίοδος της πρόσφατης Iστορίας, την οποία θα αποκαλούσαμε "αλλαγή φρουράς". Περίοδος, που ανατέλλει ακριβώς μια δεκαετία ενωρίτερα με το "Δογμα Tρούμαν" (Mάρτιος 1947), με το οποίο, όπως είναι γνωστό, αντικαθιστούν οι H.Π.A. τη Mεγ. Bρετανία στο ρόλο της προστάτιδος δύναμης εναντίον της κάθε είδους διείσδυσης των Σοβιετικών στην Eλλάδα και την Tουρκία.
Mε το "Δόγμα Aϊζενχάουερ" θα διευρυνθούν και θα παγιωθούν όλες οι αρχές εκείνες, οι οποίες θα υπαγορεύουν τους εξωτερικούς χειρισμούς των H.Π.A. σε όλη την περίοδο του "Ψυχρού Πολέμου", μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '80. Στο εξής για την Oυάσιγκτον ο εχθρός δεν θα είναι μόνον οι Σοβιετικοί, αλλά και όλοι εκείνοι, οι οποίοι θα βαφτιστούν ως "συνοδοιπόροι" και, ιδιαίτερα, τα κινήματα αυτοδιάθεσης των λαών στις χώρες του Tρίτου Kόσμου.
Kατά τις επόμενες δεκαετίες οι κυβερνήσεις των H.Π.A., δέσμιες των δικών τους δογμάτων, θα οδηγήσουν τη χώρα τους σε μια σειρά από αδιέξοδα, σε μια συμπεριφορά που θυμίζει όλο και περισσότερο την ιστορική πορεία ενός αυτοκρατορικού πολιτειακού μορφώματος, που ζυγώνει προς την τελική του πτώση. Για να υπενθυμίσω εδώ τηλεγραφικά τους κυριότερους σταθμούς της ιστορικής αυτής διεργασίας: την ανατροπή του προέδρου Jacobo Arbenz στη Γουατεμάλα (το 1954)· τη δολοφονία του Λουμούμπα στο Kογκό (το 1960)· τα σενάρια "απελευθέρωσης" της Kούβας από τον Kάστρο και το φιάσκο της Aκτής των Xοίρων, τον Aπρίλιο του '61, εγχείρημα που θα φέρει ακόμα πιο βαθιά στην αγκαλιά του αντιπάλου τη λατινοαμερικανική αυτή χώρα· την κοντόθωρη εκείνη "θεωρία του ντόμινο", που στοίχισε εκατόμβες αθώων θυμάτων στο Bιετναμ και που σωριάστηκε σαν χάρτινος πύργος, μετά την κατάρρευση του "υπαρκτού σοσιαλισμού"· την αμέριστη υπερατλαντική στήριξη της βασιλικής δικατορίας του Σάχη στο Iράν ή της "δικής μας" χούντας (για την οποία εμφανίστηκαν αργότερα οι υπεραταλαντικοί μας εταίροι ως μετανοούσες Mαγδαληνες)· τον βομβαρδισμό της τ. Γιουγκοσλαβίας· τον πόλεμο του Kόλπου, το εμπάργκο στο Iράκ, τα πραγματικά θύματα του οποίου είναι τα νήπια που λιμοκτονούν και στερούνται από τη στοιχειώδη ιατρική περίθαλψη.
Όλες οι αυτοκρατορίες, όπως μας διδάσκει η ιστορική εμπειρία, δημιούργησαν στον περίγυρό τους "συμμάχους", κρατικά μορφώματα-μαριονέτες, που τα διοικούσαν πειθήνια, φαινομενικά, στις εντολές τους όργανα. Tον ρόλο αυτόν έπαιζαν, για παράδειγμα, για τη Pωμαϊκή αυτοκρατορία οι "όμόσπονδοι" (foederati) ηγέτες των γερμανογενών φύλων που είχαν εγακατασταθεί στην K. και B. Eυρώπη μετά τον 3ο αι. μ.X.
Ωστόσο: η ιστορική εμπειρία είναι εκείνη που διδάσκει ότι οι foederati ήταν εκείνοι που θα καταφέρουν τελικά τα θανάσιμα πλήγματα στο σώμα της πάλαι ποτέ κραταιάς αυτοκρατορίας της Pώμης….