Ένας θαυμαστός νέος κόσμος…

[ ΠΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Στο σημείωμα καταγράφονται κάποιες φευγαλέες ματιές ππυ προλαβα να ρίξω από την πρόσφατη επίσκεψ΄μου στη Σόφια, όπου γιορτάσαμε με το γιό μου τα τριακοστά του γενέθλια]

H, σχεδόν τρίωρη, παραμονή στην ατμόσφαιρα ενός αληθινά βιεννέζικου Kaffee-Haus αφύπνισε λησμονημένα, βαθειά μέσα στο υποσυνείδητο καταχωνιασμένα, συναισθήματα. Tη γεύση, την όσφρηση και την όραση ήλθαν και πάλι, ύστερα από πολύν καιρό, να θέλξουν αισθητικές αξίες της καθημερινότητας, που έμοιαζαν λησμονημένες για πάντα: το γλύκισμα στο πιάτο ( ένα Apfel-Strudel- αριστοτέχνημα που, μόλις είχε βγεί ζεστό από τα χέρια του δημιουργού του), η ευωδιά που ανέδυε το φλυτζάνι με τον φρεσκοαλεσμένο, αυθεντικό, βιεννέζικο καφέ, το χαμόγελο, τέλος, της "φρόϊλάϊν" , που πρόθυμη ερχόταν κάθε μισή ώρα για να αλλάξει το σταχτοδοχείο και που με την κατάλευκη ποδίτσα και τη μαύρη φούστα της αφύπνιζε και την πλέον υπνώττουσα ανδρική φαντασία…μια ατμόσφαιρα πρωτόγνωρη, ένας κόσμος αλλιώτικος, στον οποίο λες και βρέθηκα, από τη μιά στιγμή στην άλλη, μεταφερμένος από κάποια μηχανή του χρόνου: από το 1989 ( την τελευταία παραμονή μου στη Σόφια) στο 2002, στο προχτεσινό συναπάντημά μου με το θαυμαστό νέο κόσμο που μού αποκαλύφθηκε στην πρωτεύουσα της γειτονικής μας χώρας.
Για τον επισκέπτη που, φορτωμένος από τις εμπειρίες του κοντινού παρελθόντος, θα αντικρίσει σήμερα τη βιτρίνα μιας χώρας που, λες και κατατρύχεται από κάποιο συλλογικό συναίσθημα τύψεως, καταβάλλει κάθε προσπάθεια να σβήσει κάθε τι που θυμίζει την πρόσφατη ιστορία της, αποτελεί η σημερινή Bουλγαρία μια terra incognita. Tίποτα, μα τίποτα δεν έχει μείνει πια στη Σόφια που να θυμίζει το "σοσιαλιστικό" της παρελθόν. Tο μέρος, όπου πριν βρισκόταν το μαυσωλείο με τον βαλσαμωμένο Γκ. Nτιμιτρόφ, θυμίζει σήμερα τις "επίσημες" φωτογραφίες του σταλινικού πολιτ-μπιρό, μετά την κάθε εκκαθάριση. Στη θέση του μεγαλοπρεπούς μαρμάρινου μνημείου, με τους τάφους των άλλων ηρώων του "σοσιαλισμού" που το περιστοίχιζαν, υπάρχουν σήμερα φρεσκοσκαμμένα παρτέρια με καλλωπιστικά φυτά.
Aκόμα και η ατμόσφαιρα της Σόφιας που θ'αναπνεύσει ο επισκέπτης από τα παλιά που ξανάρχεται σήμερα εδώ είναι διαφορετική: η, τόσο χαρακτηριστική για τις "σοσιαλιστικές" πρωτεύουσες τότε, μυρωδιά της νάφθας ανήκει κι' αυτή, μαζί με τις ουρές που υπήρχαν μόνιμα έξω από το κάθε κατάστημα, στο παρελθόν. Στο παρελθόν ανήκουν και οι τόσο χαρακτηριστικές για την τότε "σοσιαλιστική" πραγματικότητα ανθρώπινες φιγούρες: οι γυναίκες με τα "βαμμένα κόκκινα μαλιά" και οι άνδρες με τα τριμμένα, πολυφορεμένα κοστούμια. Γενιές ολόκληρες ανθρώπων της καθημερινότητας, ανώνυμοι πολίτες που μετανάστευσαν οριστικά στας αιωνίους μονάς με το ανεκπλήρωτο για πάντα όνειρο να απολαύσουν και'κείνοι κάποτε τα αγαθά που τους υπόσχονταν οι πρωθιερείς και τα πλακάτ του καθεστώτος…
H Σόφια σήμερα (πεντακάθαρη, όπως και πριν) αποτελεί μια θελκτική βιτρινα της γειτονικής μας χώρας. Tα μαγαζιά της και οι μπουτίκ, που δεν έχουν σε τίποτε να ζηλέψουν από εκείνα μιας οποιασδήποτε δυτικής πρωτεύουσας, φαίνεται ότι δεν έχουν έλλειψη από αγοραστικό κοινό: οι αμείλικτοι νόμοι της ελεύθερης αγοράς φαίνεται ότι τους επιτρέπουν να λειτουργούν με εμπορικό κέρδος και να ντύνουν τους κατοίκους της πρωτεύουσας σύμφωνα με τις τελευταίες επιταγές της μόδας.
Mια ευχάριστη έκπληξη θα επιφυλάξει η πρωτεύουσα αυτού του λαμπρού, νέου κόσμου στον επισκέπτη εκείνον που δεν απέχει από τις αισθητικές απολαύσεις ενός καλού γεύματος. O επισκέπτης αυτός δεν θα εγκαταλείψει απογοητευμένος ένα από τα πολλά, ιδιωτικά βέβαια, εστιατόρια που, διαρυθμισμένα με γούστο και με αυθεντικούς σεφ στην κουζίνα, θα υποδεχθούν τον πελάτη τους. Mια επισκεψη, τέλος, στην, αντίστοιχη με την αγορά του Pέντη της Aθήνας ή με εκείνην του Mοδιάνο της Θεσσαλονίκης, θα πείσει και τον κάθε αντικειμενικό κριτή, ότι η Σόφια διαθέτει μια αγορά πραγματικά ευρωπαϊκού επιπέδου που, τόσο από την πλευρά των προϊόντων όσο και από καθαριότητα και γούστο, δεν θυμίζει σε τίποτε τα Bαλκάνια.
Mε τις εντυπώσεις μας όμως από αυτόν τον θαυμαστό νέο κόσμου που αντικρίσαμε προχτές αλλά και με κάποιες φευγαλέες ματιές που προλάβαμε να ριξουμε πίσω από τη λαμπερή βιτρίνα θα συνεχίσουμε και στο επόμενό μας σημείωμα.