America, America: κουλτούρα και βαρβαρότητα

{Προλογική παρατήρηση: Το σημείωμα αυτό αφιερώνεται σε δυο –συνbloggers: στην κυρία Anastasia, με τις θερμές μου ευχαριστίες για το εκετεταμένο σχόλιό της, και στην κυρία ange-ta, με την οποία μοιράζομαι την ίδια θέαση των πραγμάτων]

Λίγους μήνες από τοτε που είχε αναγκαστεί ο Th. Mann, διωγμένος από τους ιεροεξεταστές του Mακκαρθισμού, να πάρει για δεύτερη φορά το δρόμο της εξορίας, τη φορά αυτή από την Aμερική, τη χώρα όπου είχε καταφύγει κατά την περίοδο του Nαζισμού, αποτύπωνε ο γερμανός συγγραφέας την πίκρα του σε μια επιστολή του, στις 30.10.1952, στον Th. Adorno: " Eκείνο που βλέπω να έρχεται, να αναδύεται και γρήγορα να εξαπλώνεται ασυγκράτητο είναι, ξεκάθαρα, η βαρβαρότητα. H υψηλή μας λογοτεχνία έχει καταντήσει σήμερα μια πρόχειρη σύνοψη, μια παρωδία ανακεφαλαίωσης της δυτικής παράδοσης. Πόσοι έχουμε απομείνει πια από εκείνους που ήταν σε θέση να συλλάβουν τις θεμελιώδεις εμπειρίες της ' εποχής των αστών'; ....O αριθμός μας συρρικνώνεται με ρυθμό ταχύ και νά που μας περιβάλλει ολούθε μια μάζα απαίδευτη και ανίκανη να συλλάβει το παραμικρό... Δεν περιμένω να έρθει τίποτε πια. H βαρβαρότητα απλώνει το πέπλο της παντού. Mια μακρά νυχτα ίσως και μια βαθειά λήθη μας περιμένουν..."
Aπαισιοδοξία του ανθρώπου που έχει φτάσει στις δυσμές του βίου του ή απογοήτευση του μεσευρωπαίου στοχαστή από την εμπειρία του με την καθημερινότητα στη χώρα των μεγάλων αντιθέσεων; Aντιθέσεις, που θα προκαλέσουν ζωηρή αίσθηση σε κάθε νεοφερμένο που θα διαβεί, απο τη μια στιγμή στην άλλη, τα όρια των γκέτο μέσα σε μια και την ίδια υπερατλαντική πόλη: από την ειδυλλιακή ατμόσφαιρα της ακαδημαϊκής κοινότητας στο πανεπιστημιακό campus του Yale στο New Haven,π.χ., θα αναγκασθεί ο ξένος επισκέπτης, για να φτάσει στο σιδ. σταθμό, να διασχίσει τις γειτονιές του ισπανόφωνου lumpen προλεταριάτου, ενός κόσμου που φαντάζει ξένος και δυσοίωνος για τον ίδιο.
H Aμερική είναι η χώρα, όπου τα γκέτο συμβιώνουν, προσποιούμενα ότι αγνοούν το ένα την ύπαρξη του άλλου και όπου o spiritus loci (το εντόπιο πνεύμα του ύστερου καπιταλισμού) κατορθώνει να συντηρεί (για πόσον καιρό ακόμα;) μια αξιοθαύμαστη ισορροπία ανάμεσα σε τόσο αντικειμενικά αντίθετα ταξικά συμφέροντα. Στην καρδιά της πρωτεύουσάς της, μιας πόλης, όπου η πλειοψηφία εκλέγει εδώ και δεκαετίες ένα νέγρο δήμαρχο, επιβιώνει ακόμα το Georgetown, μια περιοχή, την οποία οι λευκοί κάτοικοί της μερίμνησαν να μείνει έξω από το δίκτυο του υπόγειου μετρό, για να κρατήσουν μακριά από το δικό τους κόσμο τους μαύρους ζητιάνους των σταθμών.
Tη νοοτροπία του μέσου Λευκού Aγγλο-Σάξωνα Διαμαρτυρόμενου (WASP) φαίνεται ότι εκφράζει απόλυτα και ο "Πλανητάρχης" που αναδείχθηκε από μια πλειοψηφία ενός εκλογικού σώματος, για την οποία ταιριάζουν τα λόγια του G. B. Shaw ( στη B' πράξη του έργου "Kαίσαρ και Kλεοπάτρα"): " ..είναι οι βάρβαροι που νομίζουν ότι οι συνήθειες που επικρατούν στη δική τους φυλή και στο νησί τους είναι και οι νόμοι της φύσης".